انواع جرثقیل سقفی

انواع جرثقیل سقفی (Overhead Cranes) بر اساس طراحی، کاربرد و مکانیزم عملکرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند.

انواع جرثقیل سقفی

1. جرثقیل سقفی تک‌پل (Single Girder Crane)

• ساختار: دارای یک تیر اصلی (Girder) است که روی دو ریل موازی نصب می‌شود.

• ظرفیت: معمولاً تا 20 تن (در برخی مدل‌ها بیشتر).

• مزایا:

  • هزینه نصب و تعمیر کمتر

  • مناسب برای فضاهای کوچک

  • مصرف انرژی کمتر

• کاربرد: کارگاه‌های سبک تا متوسط، انبارها، خطوط تولید.

2. جرثقیل سقفی دوپل (Double Girder Crane)

• ساختار: دارای دو تیر اصلی موازی است که استحکام بیشتری دارد.

• ظرفیت: از 5 تن تا بیش از 500 تن (بسته به طراحی).

• مزایا:

  • تحمل بارهای سنگین‌تر

  • طول عمر بیشتر

  • امکان نصب تجهیزات جانبی مثل سیستم‌های کنترل پیشرفته

• کاربرد: صنایع فولاد، پتروشیمی، نیروگاه‌ها، اسکله‌ها.

3. جرثقیل سقفی بازویی (Jib Crane)

• ساختار: دارای یک بازوی افقی است که حول یک ستون ثابت یا دیوار می‌چرخد.

• انواع:

  • ثابت (Wall-Mounted)

  • ستونی (Floor-Standing)

• ظرفیت: معمولاً تا 10 تن.

• مزایا:

  • انعطاف‌پذیری در فضای محدود

  • نصب آسان

• کاربرد: کارگاه‌های کوچک، تعمیرگاه‌ها، خطوط مونتاژ.

4. جرثقیل سقفی زیرپل (Underhung Crane)

• ساختار: تیر جرثقیل به جای حرکت روی ریل، از زیر سقف آویزان می‌شود.

• مزایا:

  • مناسب برای فضاهایی با ارتفاع محدود

  • امکان اتصال به سیستم‌های انتقال بار طولانی

• کاربرد: انبارهای با فضای محدود، خطوط تولید طولانی.

5. جرثقیل سقفی مغناطیسی (Magnetic Overhead Crane)

• ویژگی: مجهز به الکترومغناطیس برای حمل بارهای فلزی.

• کاربرد: صنایع فولاد، بازیافت فلزات.

6. جرثقیل سقفی زنجیری (Chain Hoist Crane)

• ویژگی: سیستم بالابر آن از زنجیر و قلاب تشکیل شده است.

• مزایا:

  • مقرون‌به‌صرفه

  • مناسب برای بارهای سبک تا متوسط

• کاربرد: کارگاه‌های تعمیراتی، انبارداری.

7. جرثقیل سقفی اتوماتیک (Automated Overhead Crane)

• ویژگی: کنترل از طریق سیستم‌های کامپیوتری (PLC) و سنسورها.

• مزایا:

  • دقت بالا در جابه‌جایی

  • کاهش خطای انسانی

• کاربرد: صنایع خودروسازی، سیستم‌های انبار هوشمند.

8. جرثقیل سقفی کابینی (Cab-Operated Overhead Crane)

• ویژگی: اپراتور داخل کابین، جرثقیل را کنترل می‌کند.

• کاربرد: برای بارهای بسیار سنگین و عملیات پیچیده

کدام جرثقیل سقفی مناسب من است ؟

برای انتخاب بهترین جرثقیل سقفی مناسب شما، باید چند فاکتور کلیدی را بررسی کنیم. در ادامه با پرسیدن چند سؤال ساده، به شما کمک می‌کنم بهترین گزینه را انتخاب کنید.

1. ظرفیت بار مورد نیاز شما چقدر است؟

• کمتر از 5 تن → جرثقیل تک‌پل (Single Girder) یا جرثقیل زنجیری (Chain Hoist)

• بین 5 تا 20 تن → جرثقیل تک‌پل یا دوپل (بسته به شدت استفاده)

• بیش از 20 تن → جرثقیل دوپل (Double Girder) یا کابینی (Cab-Operated)

2. فضای نصب شما چگونه است؟

• سقف کوتاه یا فضای محدود → جرثقیل زیرپل (Underhung Crane) یا بازویی (Jib Crane)

• سالن بزرگ با ارتفاع مناسب → جرثقیل تک‌پل یا دوپل

• نیاز به چرخش در محدوده خاص → جرثقیل بازویی (Jib Crane)

3. نوع کاربرد جرثقیل چیست؟

• انبارداری و جابه‌جایی ساده → جرثقیل تک‌پل یا زنجیری

• صنایع سنگین (فولاد، پتروشیمی) → جرثقیل دوپل یا مغناطیسی

• خطوط تولید خودکار → جرثقیل اتوماتیک (Automated Overhead Crane)

• کارهای تعمیراتی و دقیق → جرثقیل بازویی یا جرثقیل با کنترل رادیویی

4. بودجه شما چقدر است؟

• محدود → جرثقیل تک‌پل یا زنجیری

• متوسط → جرثقیل دوپل استاندارد

• نامحدود → جرثقیل تمام‌اتوماتیک یا کابینی پیشرفته

5. نیاز به کنترل ویژه دارید؟

• کنترل دستی ساده → جرثقیل زنجیری یا تک‌پل

• کنترل از راه دور (ریموت) → جرثقیل‌های مدرن با سیستم بی‌سیم

• دقت بالا (مثل صنایع هوافضا) → جرثقیل اتوماتیک با PLC

جمع‌بندی و پیشنهاد نهایی

✅ اگر بارهای سبک (کمتر از 5 تن) در فضای کوچک جابه‌جا می‌کنید → جرثقیل تک‌پل یا بازویی
✅ اگر بارهای سنگین (بالای 20 تن) در صنایع فولاد دارید → جرثقیل دوپل یا کابینی
✅ اگر فضای شما محدود است → جرثقیل زیرپل یا بازویی
✅ اگر نیاز به اتوماسیون دارید → جرثقیل هوشمند با کنترل رادیویی/اتوماتیک

انواع قطعات یدکی جرثقیل سقفی

قطعات یدکی جرثقیل‌ سقفی بسته به نوع و مدل جرثقیل متفاوت هستند، اما برخی از قطعات اصلی که معمولاً نیاز به تعویض یا نگهداری دارند، عبارتند از:

1. قطعات اصلی الکتریکی و کنترل

• موتور الکتریکی (Electric Motor) – برای حرکت پل و بالابر.

• کنتاکتور و رله‌ها (Contactors & Relays) – جهت کنترل مدارهای قدرت.

• اینورتر (VFD – Variable Frequency Drive) – برای کنترل سرعت موتور.

• کلیدهای محدودکننده (Limit Switches) – جلوگیری از حرکت بیش از حد.

• کابل‌های برق و سیستم‌های کنترل (Cables & Control Systems) – انتقال نیرو و سیگنال.

2. قطعات مکانیکی و حرکتی

• چرخ‌ها و ریل‌ جرثقیل سقفی (Wheels & Rails) – حرکت جرثقیل روی ریل سقفی.

• گیربکس جرثقیل (Gearbox) – کاهش دور و افزایش گشتاور در موتور.

• کابل‌های فولادی و زنجیر (Wire Ropes & Chains) – برای سیستم بالابر.

• قلاب جرثقیل و اتصالات (Hook & Shackles) – نگهداری بار.

• بلبرینگ‌ها و بوش‌ها (Bearings & Bushings) – کاهش اصطکاک در اجزای متحرک.

3. سیستم‌های ترمز و ایمنی

• ترمز الکترومغناطیسی (Electromagnetic Brake) – توقف اضطراری.

• ترمز دیسکی یا ترمز کفشکی (Disc/Shoe Brake) – ترمز مکانیکی.

• سیستم‌های ضد سقوط (Anti-Drop System) – برای بالابرهای هیدرولیک یا الکتریکی.

4. قطعات هیدرولیک و پنوماتیک

• جک‌های هیدرولیک (Hydraulic Cylinders) – در جرثقیل‌های هیدرولیکی.

• پمپ‌ها و شیرهای هیدرولیک (Pumps & Valves) – کنترل فشار روغن.

• شلنگ‌ها و اتصالات هیدرولیک (Hoses & Fittings) – انتقال سیال.

5. قطعات ساختاری و نگهدارنده

• تیرهای اصلی (Girders – Single/Double Girder) – اسکلت جرثقیل.

• کابین اپراتور (Operator Cabin) – در جرثقیل‌های کابینی.

• محافظ‌ها و کاورها (Guards & Covers) – ایمنی در برابر برخورد.

6. لوازم جانبی و اختیاری

• سیستم‌های وزن‌سنج (Load Cells) – اندازه‌گیری وزن بار.

• ریموت کنترل صنعتی (Remote Controls) – هدایت بی‌سیم جرثقیل.

• چراغ‌ها و آژیرها (Lights & Alarms) – هشدارهای ایمنی.

نکات مهم در خرید قطعات یدکی جرثقیل سقفی

✔ مطابقت با مدل جرثقیل – حتماً از سازنده اصلی یا تأمین‌کننده معتبر خرید کنید.
✔ کیفیت قطعات – قطعات اورجینال عمر طولانی‌تری دارند.
✔ نگهداری دوره‌ای – تعویض روغن گیربکس، بررسی سیم‌ها و بلبرینگ‌ها.