موتور قلب محرک جرثقیل سقفی است؛ انتخاب درست آن مستقیماً بر ایمنی، سرعت جابهجایی، طول عمر مکانیزمهای بالابر و خرک (Bridge/Trolley) و هزینههای نگهداری اثر میگذارد. موتور نامتناسب، علاوهبر افت راندمان، باعث داغی بیش از حد، سایش زودهنگام ترمز و گیربکس، و در نهایت توقفات برنامهریزینشده میشود. در **دیجیتولز** با تکیه بر تجربه میدانی در صنایع فولاد، ریختهگری، معادن، نفت و گاز و خطوط مونتاژ، راهکار انتخاب دقیق موتور را متناسب با کلاس کاری و شرایط محیطی ارائه میکنیم.
بهتر است بدانید:انواع قلاب جرثقیل سقفی
انواع کاربردهای موتور در جرثقیل سقفی
در یک جرثقیل سقفی معمولاً سه مجموعه موتور داریم:
1. **موتور بالابر (Hoist Motor)**: بیشترین گشتاور و دقت را نیاز دارد؛ معمولاً مجهز به ترمز ایمنی Fail-Safe و سازگار با درایو فرکانس متغیر (VFD).
2. **موتور حرکت عرضی (Trolley)**: برای حرکت کالسکه؛ نیازمند پاسخ نرم و کنترلپذیر برای توقف بدون نوسان بار.
3. **موتور حرکت طولی (Bridge/Long Travel)**: برای جابهجایی کل سازه روی ریل؛ نیازمند توان پایدار و کنترل شوک راهاندازی.
هر سه کاربرد میتوانند از موتورهای القایی قفس سنجابی (Squirrel Cage) با کلاس عایقی و حفاظتی مناسب استفاده کنند؛ اما مشخصات دقیق آنها با توجه به **کلاس کاری**، **ظرفیت تناژ** و **چرخه کاری** متفاوت است.
بیشتر بدانید: جرثقیل بازویی یک تن
۱۰ معیار فنی که قبل از خرید حتماً بررسی کنید
1. **تناژ و سرعت بالابری/حرکتی موردنیاز**
2. **کلاس کاری FEM/CMAA** و تعداد استارت بر ساعت
3. **گشتاور راهاندازی و ضریب سرویس (Service Factor)**
4. **سازگاری با VFD** و نیاز به **دو/چندسرعته** بودن
5. **ترمز**: نوع، گشتاور، قطعات یدکی و سهولت تنظیم لقی
6. **کلاس حفاظتی IP** و شرایط محیطی (گردوغبار، دما، رطوبت، مواد خورنده)
7. **کلاس عایق و سیستم خنککاری**
8. **مدولار بودن برای سرویس** (دسترسی به کولینگ فن، ترمینالباکس، سنسورها)
9. **تطابق مکانیکی با گیربکس و کوپلینگ/فلنج**
10. **دسترسی به خدمات، قطعات یدکی و گارانتی معتبر** از **دیجیتولز**
بهتر است بدانید: چرخ جرثقیل دروازهای
فرمول سریع برآورد توان موتور بالابر
برای برآورد اولیه، توان مکانیکی موردنیاز:
$P_{mech} = \frac{m \times g \times v}{\eta}$
* **m**: جرم بار (Kg)
* **g**: 9.81 m/s²
* **v**: سرعت بالابری (m/s)
* **η**: بازده کل مکانیزم (۰٫۷۵ تا ۰٫۹۵ بسته به گیربکس/قرقره)
**مثال**: بالابر ۵ تن (۵۰۰۰Kg) با سرعت ۸ متر بر دقیقه (≈0.133 m/s) و بازده ۰٫۸۵:
P ≈ (5000×9.81×0.133)/0.85 ≈ **7.67 kW**
با درنظرگرفتن ضریب سرویس، پیکهای استارت و تلفات اضافی، موتور **۹–۱۱kW** میتواند گزینه واقعبینانهتری باشد (بسته به کلاس کاری و تعداد استارت).
> **نکته دیجیتولز**: محاسبه دقیق باید همراه با نسبت گیربکس، قطر درام/قرقره، تعداد ردیف سیمبکسل و راندمان واقعی مجموعه انجام شود. تیم فنی ما این محاسبات را **رایگان** برای مشتریان انجام میدهد.
بیشتر بدانید: موتور گیربکس جرثقیل سقفی
موتور تکسرعته، دوسرعته یا VFD؟
* **تکسرعته**: اقتصادی و ساده، مناسب کاربردهای عمومی با نیاز دقت متوسط.
* **دوسرعته (Pole-Changing)**: معمولاً نسبت ۱:۴ یا ۱:۶ برای نزدیکشدن و بلندکردن دقیق (Creep). نیاز به تعویض قطب/سیمپیچ دارد.
* **با VFD**: انعطافپذیری بالاتر، **Soft Start/Stop**، کاهش تکانه، تنظیم رمپها، امکان **حفظ گشتاور در سرعت پایین** و همخوانی با **ترمز الکترومغناطیسی**. بهترین گزینه برای کاربریهای حساس و چرخههای پرتکرار.
—
ترمز موتور: قلب ایمنی
ترمز موتور باید از نوع **Fail-Safe** باشد تا در قطع برق، **بهصورت خودکار درگیر** و از سقوط بار جلوگیری کند. معیارهای کلیدی:
* گشتاور ترمز ≥ ۱٫۵–۲× گشتاور نامی
* لاینینگ مقاوم در برابر حرارت و گردوغبار
* دسترسی آسان برای تنظیم **Air Gap**
* وجود **میکروسوئیچ سایش لنت** و امکان سفارش **دوبل ترمز** برای کاربردهای ایمنی بالا
**دیجیتولز** مجموعه کامل **کیت ترمز، بوبین، فنر، لنت، رگولاتور و ذغال** را برای برندهای معتبر عرضه میکند.
بهتر است بدانید: سیستم ترمز جرثقیل
ویژگیهای مهم برای محیطهای خاص
* **دماهای بالا**: انتخاب کلاس عایق H، فن قویتر و سنسور حرارتی PT100
* **محیط خورنده/مرطوب**: شفت استنلس یا پوشش ضدزنگ، IP65، درزبندی تقویتشده
* **گردوغبار/کک و غبار فلزی**: فیلتر ورودی هوا، کولینگ کانالدار، نگهداری کوتاهدوره
* **مناطق انفجاری**: موتورهای **Ex d / Ex e** دارای گواهی ATEX/IECEx (مشاوره تخصصی الزامی)
بیشتر بدانید: جرثقیل سیم بکسلی
برندهای برتر موتور جرثقیل سقفی (نگاه فنی و بازار)
ترتیب ارائه زیر بهمعنای رتبهبندی قطعی نیست؛ هدف، شناخت ویژگیها و نقاط قوت برای انتخاب آگاهانه است. **دیجیتولز** تأمینکننده رسمی/مطمئن قطعات یدکی جرثقیل و جایگزین سازگار برای این برندها است.
1) ** Demag**
* **ویژگیها**: کیفیت ساخت ممتاز، ماژولهای ترمز دقیق، سازگاری عالی با سیستمهای کنترلی اختصاصی.
* **مزایا**: دوام بالا در چرخههای سنگین، کنترل نرم.
* **ملاحظات**: قطعات یدکی تخصصی و هزینه اولیه بالاتر؛ در دیجیتولز موجود.
2) **Konecranes**
* **ویژگیها**: طراحی بهینه برای چرخههای پرتکرار، سنسورهای حفاظتی پیشرفته.
* **مزایا**: خدمات پس از فروش قوی، مناسب خطوط تولید پرسرعت.
* **ملاحظات**: تطبیق با برخی یونیتهای اختصاصی.
3) **ABUS**
* **ویژگیها**: توازن مناسب قیمت/کیفیت، دسترسپذیری خوب قطعات.
* **مزایا**: نصب و سرویس ساده، مناسب کاربری عمومی تا نیمهسنگین.
* **ملاحظات**: برای کلاسهای بسیار سنگین، انتخاب مدل دقیق ضروری است.
4) **Verlinde**
* **ویژگیها**: راهکارهای پیشرفته برای بالابرهای زنجیری و سیمبکسل.
* **مزایا**: کنترل دقیق در سرعتهای پایین.
* **ملاحظات**: نیاز به همخوانی با گیربکس و درام اختصاصی.
5) **ABM Greiffenberger**
* **ویژگیها**: موتور-گیربکسهای تخصصی جرثقیل، راندمان بالا.
* **مزایا**: پشتیبانی عالی از VFD، گشتاور راهاندازی قوی.
* **ملاحظات**: انتخاب نسبتها و فلنجها باید دقیق انجام شود.
6) **SEW-Eurodrive / NORD** (موتورگیربکس)
* **ویژگیها**: تنوع بالا در نسبتها و سازگاری با VFD.
* **مزایا**: قطعات یدکی فراوان، خدمات گسترده.
* **ملاحظات**: برای بالابر، ترمز و سنسورها را مطابق ایمنی بالابری انتخاب کنید.
7) **Siemens / WEG** (موتور القایی صنعتی)
* **ویژگیها**: تنوع گسترده توان و کلاس حفاظتی.
* **مزایا**: اعتمادپذیری بالا، سازگاری مناسب با درایوها.
* **ملاحظات**: سفارشیسازی ترمز/فلنج برای کاربرد بالابر لازم است.
8) **GH / Street / Donati** (سیستمهای جرثقیل)
* **ویژگیها**: یکپارچگی موتور با سازه و گیربکس اختصاصی.
* **مزایا**: هماهنگی کامل اجزا، عملکرد نرم.
* **ملاحظات**: انتخاب قطعه جایگزین همسطح باید با مشاوره فنی انجام شود.
**یادداشت بازار**: در بسیاری از پروژهها ترکیب **موتور استاندارد صنعتی + ترمز Fail-Safe + VFD مناسب** گزینهای اقتصادی و قابلاعتماد است که **دیجیتولز** با معرفی برندهای سازگار و موجودی قطعات از آن پشتیبانی میکند.
بیشتر بدانید: چرخ زنجیر قلاب
چکلیست انتخاب موتور (قابل پرینت)
تناژ و سرعت مورد نیاز
کلاس کاری FEM/CMAA و تعداد استارت بر ساعت
نوع کنترل (تکسرعته/دوسرعته/VFD)
ترمز (نوع، گشتاور، قطعات یدکی)
IP و کلاس عایق
سنسورها (PTC/PT100/انکودر/میکروسوئیچ لنت)
نوع نصب و فلنج/کوپلینگ
شرایط محیطی ویژه (Ex، رطوبت، خورندگی)
مدارک فنی و نقشهها
خدمات پس از فروش و گارانتی دیجیتولز
بهتر است بدانید: جرثقیل سقفی در کرج
اشتباهات رایج هنگام خرید موتور جرثقیل
1. **نادیدهگرفتن چرخه کاری واقعی** و انتخاب موتور عمومی.
2. **عدم هماهنگی ترمز و VFD** و درنتیجه سایش لنت و لقی نامناسب.
3. **IP ناکافی** برای محیطهای گردوغبار/مرطوب.
4. **بیتوجهی به سازگاری مکانیکی** با گیربکس و شاسی موجود.
5. **خرید بدون پشتوانه قطعه یدکی** و خدمات.
بهتر است بدانید: ترمز کفشکی جرثقیل
راهکارهای دیجیتولز برای خرید مطمئن
* **مشاوره فنی رایگان** بر اساس دیتاشیت و شرایط سایت کاری
* **تأمین سریع** موتور، ترمز، سنسورها و متعلقات از برندهای معتبر
* **هماهنگی کامل با VFD** (معرفی درایو سازگار، تنظیم رمپها و ترمز)
* **سفارشیسازی فلنج و کوپلینگ** مطابق گیربکس شما
* **بایگانی فنی پروژه** برای رهگیری قطعات یدکی در آینده
* **گارانتی اصالت کالا** و **پشتیبانی نصب**
بهتر است بدانید: جرثقیل آویز در کرج
نمونه سناریو انتخاب (Case Study فشرده)
**سناریو**: کارگاه ریختهگری، بالابر ۱۰ تن، سرعت ۶ m/min، کلاس کاری M6، محیط گردوغبار.
* محاسبه ابتدایی توان: ≈ **11–15 kW**
* انتخاب موتور: القایی ۶ قطب، **کلاس عایق H**، **IP65**، **IC411**
* ترمز: Fail-Safe با گشتاور ۲×، میکروسوئیچ سایش
* کنترل: **VFD** با رمپ نرم و **انکودر** برای حفظ گشتاور در سرعت پایین
* نتیجه: کاهش شوکهای مکانیکی، افزایش طول عمر لنت و سیمبکسل، پایدارشدن کیفیت حمل بار
بیشتر بدانید: قرقره قلاب
مقایسه فنی خلاصه: موتور تکسرعته، دوسرعته و VFD
| ویژگی | تکسرعته | دوسرعته (Pole-Changing) | VFD |
| ———————– | ———– | ———————— | ————— |
| دقت حرکت | متوسط | خوب | عالی |
| شوک راهاندازی | نسبتاً زیاد | متوسط | بسیار کم |
| مصرف انرژی | ثابت | بهتر | بهینه |
| هزینه اولیه | کم | متوسط | بالاتر |
| تعمیر و نگهداری | ساده | متوسط | نیازمند تنظیمات |
| تناسب با کلاسهای سنگین | محدود | متوسط | بسیار مناسب |
بیشتر بدانید: قیمت وینچ سقفی
پرسشهای پرتکرار (FAQ)
۱) آیا میتوان موتور صنعتی عمومی را بهعنوان موتور بالابر استفاده کرد؟
بله، **به شرط** تجهیز به ترمز Fail-Safe مناسب، کلاس کاری سازگار و هماهنگی دقیق با VFD و گیربکس. توصیه ما استفاده از موتورهای **Special Crane Duty** است.
۲) برای محیطهای انفجاری چه باید کرد؟
حتماً از موتورهای **دارای گواهی ATEX/IECEx** با تجهیزات جانبی سازگار بهره ببرید. تیم دیجیتولز آماده ارائه مشاوره و استعلام رسمی است.
۳) لرزش و صدای غیرعادی پس از نصب به چه علت است؟
نامیزانی کوپلینگ/فلنج، لقی ترمز، یا تنظیمنبودن پارامترهای VFD. سرویس اولیه و بالانس، مشکل را رفع میکند.
۴) ترمز چند وقت یکبار سرویس شود؟
بسته به کلاس کاری، هر **۳ تا ۶ ماه** بازبینی لقی، لاینینگ و بوبین توصیه میشود.
۵) آیا نصب انکودر ضروری است؟
برای **دقت بالا و حفظ گشتاور در سرعتهای پایین** (ویژه VFD)، بله. در کاربردهای عمومی، اختیاری است.
بیشتر بدانید: جرثقیل تک پل در کرج
راهنمای سفارش از دیجیتولز (Check-List اطلاعات لازم)
برای استعلام سریع و دقیق، اطلاعات زیر را ارسال کنید:
* ظرفیت جرثقیل (تناژ)، نوع بالابر (زنجیری/سیمبکسل)
* سرعتهای بالابری/حرکتی موردنیاز
* کلاس کاری (FEM/CMAA) و تعداد استارت بر ساعت
* شرایط محیطی (گردوغبار، رطوبت، دما، Ex)
* نوع کنترل موجود (تکسرعته/دوسرعته/VFD)
* مشخصات مکانیکی نصب (فلنج، شفت، کوپلینگ، ابعاد)
* برند/مدل فعلی (در صورت تعویض)
ارسال از طریق **واتساپ/ایمیل/فرم سایت دیجیتولز**؛ تیم فنی ما در کوتاهترین زمان پیشنهاد فنی-مالی را ارائه میکند.
بیشتر بدانید: جرثقیل بکسلی در کرج
جمعبندی
انتخاب موتور جرثقیل سقفی **تصمیمی فنی و ایمنیمحور** است. با تعریف درست کلاس کاری، توجه به ترمز Fail-Safe و سازگاری با VFD، میتوان عمر تجهیز را بالا برد و توقفات را کاهش داد. **قطعات یدکی جرثقیل دیجیتولز** با شبکه تأمین مطمئن، مشاوره تخصصی و پشتیبانی فنی کنار شماست تا **بهترین موتور** را با **هزینه بهینه** انتخاب کنید. همین حالا برای مشاوره و پیشفاکتور اقدام کنید.
بیشتر بدانید: قیمت بالابر زنجیری